De kracht van emotionele flexibiliteit
Het goed duiden van jouw reactie op bepaalde emoties in een relatie is winst, zeker als het om liefdesrelaties gaat.
Omgaan met emoties, dat wordt op school niet onderwezen. Het is de leerschool van het leven die ons, stap voor stap, iets wijzer maakt. Emotionele flexibiliteit is daarbij een krachtige eigenschap, en het goede nieuws is dat daaraan valt te werken.
Dr. Susan David, verbonden aan Harvard Medical School, tevens oprichter en CEO van adviesbureau Evidence Based Psychology, is expert op dit terrein. Zij wijst erop dat wij allen geneigd zijn negatieve emoties uit de weg te gaan. We vinden het niet prettig als die opdoemen, ze slaan ons uit het lood, het voelt akelig, je kunt niet verder. Van teleurstelling en kwaadheid, tot frustratie en verdriet: dergelijke emoties kunnen behoorlijk dwarszitten en ons tijdelijk gegijzeld houden. De gangbare reactie op deze innerlijke ervaringen is dan ontkennen of vermijden. Dat dit niet werkt is bekend, de moeilijke gedachten en emoties laten zich niet zomaar wegzetten en komen vaak in versterkte vorm terug. Wat dan wel? Daar hebben psychologen een antwoord op. Ten eerste: onderken dat het emotionele veld een grote reikwijdte heeft en veel verschillende emoties kent. Ten tweede: probeer die emoties niet te kwalificeren als ‘goed’ of ‘slecht’. Alles hoort bij elkaar, net als licht en donker zijn ook emoties met elkaar verbonden.
De vier stappen
- Beter omgaan met gedachten en emoties begint met het herkennen van patronen. Wie weet dat hij vast zit, kan ermee aan de slag. Soms is dat nog niet eens zo makkelijk vast te stellen. Maar steeds dezelfde gedachten hebben, of naar je eigen verhaal luisteren dat je zeer bekend voorkomt, is toch wel een teken aan de wand. Door je te realiseren dat je klem zit, kun je verder.
- Vervolgens benoem je wat je voelt. En dan zo, dat er enige afstand gecreëerd wordt. Immers, het individu is niet de gedachte of emotie, maar ervaart deze. Dus “Ik heb de gedachte dat mijn partner onzin uitkraamt en voel boosheid’ en niet “Mijn partner zit er helemaal naast, hij maakt mij zo boos”. Dit labelen vergt wel enige oefening.
- In stap drie vindt het tegenovergestelde plaats van datgene wat we meestal proberen te doen, namelijk controle houden. Accepteren van gedachten en emoties is letterlijk: erkennen dát ze er zijn. En ook het dieper erop ingaan helpt. Bijvoorbeeld: Wat vertelt die frustratie over de situatie, waar gaat het om? Wees vooral nieuws-gierig naar de onderstromen, ook naar de dingen die je misschien niet graag van jezelf ziet.
- De laatste stap is het proces van ruimte maken. Zodra je niet meer vastzit in het oude, beperkende stramien, komen ook andere opties in beeld. Zo zal het ook beter lukken om in moeilijke situaties een respons te geven die in lijn is met de eigen waarden, met dat wat je echt belangrijk vindt.
Tenslotte nog dit. Achter die negatieve, lastige of pijnlijke emoties schuilt een verhaal. En daarin ligt, als we dat boven tafel kunnen krijgen, het echte waarom van hetgeen we voelen en denken. Zo zal iets wat ons veel waard is, zich ook krachtig manifesteren. Hetgeen ons relatief koud laat, roept geen sterke emoties op.
En dan wil ik jullie, bij deze, hele gezellige en emotioneel flexibele Paasdagen wensen!
Boek: Susan David, Emotionele flexibiliteit – Laat los, omarm verandering en bloei op in je werk en je leven.
Podcast: ‘Emotions Are Data….So Listen to Them’, Susan Davis and Laurie Santos, The Happiness Lab
https://www.pushkin.fm/podcasts/the-happiness-lab-with-dr-laurie-santos/emotions-are-data-so-listen-to-them
